Bol su içen bir insanda idrar rengi açık sarı olur, az su içildiğinde de koyulaşabilir. İdrar rengindeki değişikliklerin çoğu zararsız ve geçicidir; bunlar bazı besin maddeleri (havuç gibi), boyalar ve bazı ilaçlarla (B vitamini gibi) oluşur. İdrarın rengini veren ürokrom maddesi kandaki alyuvarların normal yıkımları süresince oluşur. Anormal renkteki idrarın muhtemel sebeplerinden bazıları şunlardır:
• Kırmızı ve pembe idrar : Kan, idrarın kırmızıya dönmesinin baş nedenidir. Ayrıca bazı besinler (pancar, böğürtlen), ilaçlar (propofol, klorpromazin, tioridazin), kronik cıva veya kurşun zehirlenmeleri kırmızı-pembe idrara yol açabilir.
• Turuncu idrar: Aşırı C vitamini ve havuç, bazı ilaçlar (rifampin, warfarin, bazı laksatif ve kemoterapi ilaçları), ayrıca aşırı susuzluk idrarın rengini turuncuya çevirebilir.
• Yeşil veya mavi idrar: Kuşkonmaz gibi besinler yeşilimsi idrar yapabilirler, bazı ilaçlar (amitriptilin, indometazin, simetidin ve bazı multivitaminler) ayrıca ailevi hiperkalsemi, yani kanda yüksek kalsiyum seviyesi yapan bir hastalık da idrarı mavi yapabilir.
• Koyu kahve veya çay rengi idrar: Çok fazla baklagil yemek, bazı ilaçlar (sıtma ilaçları, antibiotiklerden metronidazol veya nitrofurantoin, senna içeren kabızlık ilaçları), bazı karaciğer hastalıkları özellikle hepatit ve siroz, böbrekleri tutan glomerulonefritlerde idrar rengi kahverengi veya çay gibi olabilir.
• Bulanık idrar: Bazı böbrek taşları ve idrar yolu enfeksiyonları idrarın rengini bulanık yapabilir.
Op. Dr. Mehmet Ergez
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı & Ürojinekoloji
